خواص پرتقال خشک، نحوه تهیه و کاربردهای پرتقال خشک

پرتقال یکی از مرکبات و میوه های خوشمزه ایه که غیر از مزه ی ترش و شیرینیش، خواص دارویی بالایی هم داره، در ادامه ی این متن اطلاعات کاملی از خواص پرتقال خشک در اختیارتون می ذاریم، با ما همراه باشین.

در کشور ما بخاطر طبیعت چهار فصل، انواع مرکبات پرورش داده می شه. همونطور که می دونیم پرتقال از میوه های پاییزی و فصل سرد ساله، که بوی مطبوع و خوش اون خیلی دل انگیزه. کارشناسان موسسه ملی آمریکا معتقدن سرطان معده در آمریکا تقریبا کمه. زیرا تقریبا در تمام ماههای سال پرتقال و مرکبات در دسترس مردم بوده و با خشک کردن اون می توان مدت ماندگاریش رو بالا برد و در سایر ماههای سال از اون استفاده کرد.

پرتقال چیه؟

پرتقال درختی به ارتفاع 6 تا 10 متره که همیشه سبز بوده و تاج گردی داره، برگ های گرد در قاعده و نوک تیز هستن. گل های درخت منفرد، معطر و گاهی به صورت خوشه های کوتاه دیده می شن. میوه ی این درخت به طول 5 تا 10 سانتی متر به شکل گرد تا تخم مرغی بوده و وقتی می رسه رنگش نارنجی می شه.

پوست میوه نازک بوده و روزنه داره، گوشت میوه دارای پالپ، معطر با مزه ای شیرینه. بخش داخلی میوه رو 10 تا 13 حجره از هم جدا کرده است. محل رویش اصلی این گیاه، آسیا است ولی امروزه در اکثر نقاط دیده می شه، در ایران به خصوص در استان های گیلان، خوزستان، مازندران، فارس، هرمزگان و کرمانه.

نام علمی این گیاه Citrus Sinensis بوده و در انگلیسی بهش Sweet Orange می گن، این میوه در تیره ی سدابیان بوده و در گروه مصرفی ضد التهاب ها و محرک های گوارشی قرار گرفته است. در خصوص تاریخچه ش می گن؛ پرتقال از حدود 4 هزار سال پیش از میلاد مسیح در بخش هایی از جنوب غرب آسیا و شمال شرقی هند می روئید. احتمالاً تجار ایتالیایی پس از دهه ی 1450 م یا پرتغالی ها در سده ی 1500 م اون رو به خاورمیانه وارد کردن.

در دهه ی 1640 میلادی پرتقال نزد مردم میوه ای بسیار محبوبی شد. در میانه ی سده ی 1500 میلادی، اسپانیایی ها پرتقال رو به جنوب آمریکا و مکزیک وارد کردن. با توجه به مدارک تاریخی که در دسته، مرکبات از طریق ایران از آسیا به سایر نقاط دنیا منتقل شد. از زمان صفویه به لحاظ تردد کشتی های کشور پرتغال در جنوب ایران بذرهای پرتقال در اختیار مردم جنوب قرار گرفت و کاشت شد.

در حدود 300 سال پیش بذرهای پرتقال از جنوب، به شمال کشور آورده و در شهرستان تنکابن کشت شد. از اون زمان به بعد، به ویژه در اوایل سال 1300 شمسی، گونه ها و ارقام مختلفی از مرکبات وارد ایران شد و در ایستگاه های تحقیقاتی مرکبات یا در باغات کشت شدند.

خواص پرتقال

میوه پرتقال دارای خواص منحصربفر زیادیه که اون رو به میوه ای محبوب تبدیل کرده است، در ادامه نمونه هایی از خواص اون و همچنین خواص پرتقال خشک رو براتون می نویسیم:

 پرتقال خشک عملکرد کلیه رو بهبود می ده

برمبنای پژوهش جدیدی که نتایج اون در Clinical Journal of the American Society of Nephrology منتشر شده است مصرف روزانه یک لیوان آب پرتقال، خطر ابتلا به سنگ کلیه رو پایین می یاره. این مطالعه نشون می ده که سیترات آب پرتقال، اسیدیته ی ادرار رو کم کرده و از تشکیل سنگ کلیه جلوگیری می کنه. این محققان عقیده دارن که آب پرتقال گزینه ی درمانی مناسبی برای بیمارانیه که نمی تونن داروی سیترات پتاسیم مصرف کنن.

مطالعه ی دیگه ای در موسسه ی تحقیقات بالینی در دالاس تگزاس نشون می ده که مصرف پرتقال از ایجاد سنگ کلیه پیشگیری می کنه. در این مطالعه می شه) و کاهش کریستال های اسیداوریک و کلسیم اگزالات در ادرار شد. محققان عقیده دارن که پتاسیم پرتقال از ایجاد سنگ کلیه ناشی از کلسیم اگزالات جلوگیری می کنه.13 نفر، 325 میلی لیتر آب پرتقال به مدت 3 بار در روز مصرف کردن. مشخص شد که آب پرتقال باعث افزایش سیترات (سیترات ماتع ایجاد سنگ کلیه می شه.

پرتقال خشک کلسترول خون رو تنظیم می کنه

یک مطالعه ی کارآزمایی بالینی نشون می ده که مصرف روزانه 750 میلی لیتر آب پرتقال به کاهش کلسترول بدخون کمک می کنه. در این پژوهش 16 مرد و 9 زن مبتلا به تری گلیسیرید و کلسترول LDL بالا، آزمایش شدن. شرکت کنندگان به مدت 4 هفته به طور تصادفی روزانه 1، 2 و 3 لیوان آب پرتقال مصرف کردن (هر لیوان آب حاوی 250 میلی لیتر است).

نتایج این مطالعه نشون داد که مصرف 3 لیوان آب پرتقال در روز (750 میلی لیتر) باعث کاهش غلظت کلسترول LDL به میزان 16 درصد و افزایش HDL به میزان 21 درصد شد. همچنین پژوهشی منتشر شده در مجله ی تحقیقات تغذیه در سال 2010، نشون می ده که نوشیدن آب پرتقال به مدت 60 روز به کاهش کلسترول بدخون (LDL) کمک می کنه.

پرتقال خشک خواص ضد سرطانی داره

مطالعات نشون می دن که لیمونن و لیمونین پرتقال فعالیت آنزیم گلوتاتیون اس ترانسفراز رو افزایش می دن. گلوتاتیون ترانسفرازها از خانواده ی آنزیم های سم زدا هستن و ترکیبات طبیعی و خارجی سمی رو از طریق تری‏پپتید گلوتاتیون سم زدایی می‏کنن. این ترکیبات (لیمونن و لیمونین) رشد و افزایش سلول های سرطانی و تومور رو مهار می کنن و خطر ابتلا به سرطان ها به خصوص سرطان های ریه و سینه رو کاهش می دن.

در پژوهش دیگری، شواهد حاصل از مطالعات در شرایط آزمایشگاهی نشون می ده که فلاونوئیدهای آب پرتقال خطر ابتلا به سرطان خون در کودکان و سرطان روده ی بزرگ و کبد در بزرگسالان رو کاهش می ده.

 پرتقال خشک علائم سندروم پیش از قاعدگی (PMS) رو کاهش می ده

پژوهشی در دانشگاه شهید بهشتی انجام شده و نتایج اون در فصلنامه ی باروری و ناباروری منتشر شد. این پژوهش که روي 80 نفر دانشجوي ساكن خوابگاه انجام شد. نمونه هاي پژوهش به مدت دو ماه متوالي فرم ثبت وضـعيت روزانه ی آينده نگر رو تكميل كردن و پس از تأييد قطعي تشخيص سندرم پيش از قاعدگي به طور تصادفي به دو گروه 40 نفري تقسيم شدن و به مدت دو ماه متوالي با 10 قطره اسانس پوست پرتقال يا دارونما، سه بار در روز، حداقل 14 روز پیش از قاعدگي تحت درمان قرار گرفتن.

هر دو گروه از نظر متغيرهاي زمينه اي نظير سن و شـدت علائـم پیش از استفاده از پوست پرتقال اخـتلاف معني داری نداشتن. ميزان كاهش شدت علايم سندرم پيش از قاعدگي، پس از مصرف اسانس پوست پرتقال 46/08 % و در گروه دارونما 14/21 % بود كه بين میزان کاهش شدت علايم بین دو گروه اختلاف معنی داری وجود داشت. نتایج نشون داد که اسانس پوست پرتقال در بهبود علايم جسمي و رواني سندرم پـيش از قاعـدگي مـوثر است.

پرتقال خشک خاصیت ضد درد داره

در پژوهشی که نتایج اون در فصلنامه ی علمی پژوهشی تحقیقات گیاهان دارویی و معطر ایران منتشر شده است، اثر ضد دردی و ضد التهابی ترکیب لیمونن پرتقال در موش صحرایی بررسی شد. در اين پژوهش، اثر تركيب ليمونن روي موش صحرايي نر مطالعه شد. عصاره ی پوست پرتقال با سه دوز 20 ،30 و 50 میلی گرم بر کیلوگرم به موش ها تزريق شد كه هر سه دوز، اثر ضددردي و ضد التهابي از خود نشون دادن.

در اين ميان دوز 50 میلی گرم بر کیلوگرم، بيشترين اثر ضد دردي رو نشون داد. نتایج این آزمایش نشون داد که ترکیب لیمونن پوست پرتقال اثر ضد دردی و ضد التهابی داره. لیمونن با مهار آنزیم های سیکلواکسیژناز و آراشیدونیک مانع فعاليت پروستاگلاندين ها شده و از اين طريق به کاهش درد و التهاب کمک می کنه.

با توجه به نتايج بدست اومده در اين پژوهش بـه نظـر مي رسه كه مي توان ليمونن رو جـايگزين مناسبی بـراي داروهـاي ضد درد و ضد التهاب مثل مورفين و دگزامتازون دانست.

پرتقال خشک عملکرد قلب و عروق رو بهبود می بخشه

یک مطالعه ی کارآزمایی بالینی در سال 2012، نشون می ده که پتاسیم پرتقال، خطر ابتلا به فشارخون بالا و سکته رو کاهش می ده. فولات پرتقال هم با کاهش سطح هموسیستئین، از خطر ابتلا به بیماری های قلبی عروقی کم می کنه. این مطالعه نشون داد خطر مرگ ناشی از بیماری های قلبی عروقی در افرادی که روزانه 4069 میلی گرم پتاسیم مصرف کردن، در مقایسه با افرادی که فقط 1000 میلی گرم پتاسیم مصرف کردن، 49 درصد کاهش داشت.

پرتقال خشک مانع کم خونی می شه

کم خونی نوعی بیماریه که با کمبود گلبول های قرمز یا هموگلوبین مشخص می شه و توانایی اون رو در حمل اکسیژن کاهش می ده. این بیماری غالباً به دلیل کمبود آهن ایجاد می شه. اگرچه پرتقال منبع خوبی از آهن نیست، اما منبع عالی اسیدهای آلی مانند ویتامین C (اسید اسکوربیک) و اسید سیتریک است.

ویتامین C و اسید سیتریک می تونن جذب آهن بدن رو از دستگاه گوارش افزایش بدن، اگر پرتقال با غذای غنی از آهن خورده بشه، ممکنه از کم خونی جلوگیری بکنه.

کاربردهای مختلف پرتقال

از پرتقال به روش ها و گونه های مختلفی استقاده می شه که در زیر توضیح می دیم:

میوه تازه

پرتقال یکی از میوه ها و مرکباتیه که به صورت میوه تازه کاربرد زیادی داره و از اون عصاره و آب می گیرن.

آبنبات پوست پرتقال

پوست پرتقال خشک شده رو یک ساعت در آب جوش و شکر قرار می دن. سپس اونا رو در پوششی از شکلات قرار می دن، یا در شکر رولش می کنن تا طعم و مزه شیرین تری بگیرن.

دمنوش پرتقال

چند تکه پوست چیپس پرتقال رو در آب داغ قرار بدین و همچنین چند تکه چوب دارچین و زنیان رو اضافه کنین، تا مزه تندی به اون بده و بعد میل کنین. چای پرتقال برای زمانی که شما احساس بدی دارین مفیده، دمنوش مرکبات سینوس ها رو باز می کنه.

این دمنوش دارای خواص ارزشمندی مانند کمک به کاهش ریسک بعضی سرطان های مشخص، کمک به کاهش ریسک بیماری های قلبی و عروقی مختلف، کمک به مقابله با ویروس ها و باکتری ها مقابله با آسم، کمک به مقابله با پوکی استخوان و آرتروز رماتیسمی، کمک به پیشگیری از سنگ کلیه، کمک به کنترل قند خون و مفید برای افراد دیابتی و کمک به مقابله با زخم معده است.

پودر پوست پرتقال

می توان پوست پرتقال خشک شده رو پودر کرده و برای مصارف آشپزی از قبیل ترد کردن ماهی و.. استفاده کرد.

پرتقال خشک

پرتقال ها رو شسته و بعد از اسلایس کردن جلوی آفتاب می ذارن و یا با دستگاه های اتوماتیک خشک می کنن. چیپس پرتقال یا همون میوه خشک پرتقال جزو بهترین میان وعده هاست.

طرز تهیه پرتقال خشک

پرتقال میوه ای زمستانه است و برای خشک کردن اون بهتره از فر یا میوه خشک کن استفاده کنین، ابتدا پرتقال‌ها رو به ‌خوبی شستشو بدین و موارد لک‌دار و بی‌کیفیت رو جدا کنین. با استفاده از یک چاقوی تیز ابتدا پرتقال‌ها رو به ورقه‌های نازک برش بدین؛ دقت داشته باشین ضخامت اونا بیشتر از۱ سانتی‌متر نباشه.

پرتقال‌های برش داده‌ شده رو بین دو پارچه تمیز نخی می‌ذاریم تا آب‌های اضافی اون گرفته بشه، هر دو طرف برش پرتقال رو می‌تونین به شکر یا شربت آغشته کنین (برای جلوگیری از تلخ شدن پرتقال). برای تهیه‌ی شربت کافیست یک لیوان شکر رو در دو لیوان آب حل کرده و یک قاشق غذاخوری آب‌لیمو بهش اضافه کنین و روی حرارت قرار بدین تا جوش اومده و شربت غلیظی به دست بیاد.

اطلاعات و ترکیبات دارویی پرتقال

پرتقال منبع عالی ویتامین C است، به شکلی که یک پرتقال 130 گرمی می تونه نیاز کامل روزانه یک فرد بالغ رو به این ویتامین تامین بکنه.برای عملکرد مناسب ویتامین C در برخی اندام ها مانند عدسی چشم، غدد فوق کلیه، غدد تناسلی، لثه، مفاصل و سیستم ایمنی باید فلاونویید هم وجود داشته باشه که در پرتقال از هر دوی این ترکیبات به میزان مناسب وجود داره.

مهمترین فلاونویید پرتقال هسپریدینه، این ماده بر روی حیوانات اثر کاهندگی کلسترول و ضد ویروس و برخی سرطان ها رو از خودش نشون داده است. پکتین موجود در پوست سفید و نازک زیر پوست اصلی، کلسترول خون رو کاهش می ده، روغن فرار حاصل از پوست پرتقال حاوی فلاونویید، لیمونن و ترکیبات متیل آنتراتیلاته. همچنین این میوه ترکیباتی مانند کاروتنوئید، ایزوهسپریدین، لیمونین، نارینژین، لیمونن و ترپنیول داره.

بخش های مورد استفاده ی پرتقال

قسمت های مورد استفاده پرتقال همون میوه ی درخت به صورت تازه، عصاره گیره شده، آبمیوه و … است. پوست میوه رو به صورت خشک شده یا روغن گیری شده به کار می برن و از شیرابه ی میوه هم برای تهیه موارد مختلف غذایی استفاده می کنن.

کاربرد پرتقال در طب سنتی

در طب سنتی برای پرتقال مصارفی همچون رفع بیماری های عروقی، اسکوربوت، سرماخوردگی، آنفلوانزا، ضعف عمومی و بی اشتهایی در نظر گرفتن. در علم پزشکی مدرن هم رفع اختلالات گوارشی و رفع کم اشتهایی رو جزو خواص پرتقال تایید کرده اند.

همچنین به صورت کلی از پرتقال و پوست اون به طور سنتی در درمان سرماخوردگی، اختلالات کبدی، روماتيسم، شوك روحي، ناراحتيهاي گوارشي و لك هاي پوستي استفاده مي شـه. این میوه مقوی معده و ادرارآور است. کلسترول خون رو کاهش می ده. در طب سنتی از آب پرتقال برای درمان ناراحتی های صفراوی استفاده می شد.

مضرات استفاده ی بیش از حد پرتقال

مصرف پرتقال در حالت کلی منع نداره، فقط افراد مستعد به حساسیت باید در مصرف اون احتیاط بکنن. استفاده از این میوه در مقادیر توصیه شده هیچ عارضه ای به دنبال نداره و در مصرف بیش از اندازه پوست اون در کودکان کولیک مشاهده شده و در مصرف زیاد روغن هسته ی اون احتمال ایجاد سنگ کلیه وجود داره.

 نکات کلیدی و مهم درباره ی پرتقال

• هیچ وقت برای مدت زمان طولانی پرتقال بدون پوست رو ذخیره نکنین.
• پوست پرتقال نباید در یخچال نگهداری بشه، بلکه باید در جای خنک و خشک قرار بدین.
• قبل از عمل خشک کردن حتما پرتقال رو بشورین تا سموم موجود در پوست اون به حداقل برسه و یا در صورت امکان از پرتقال ارگانیک استفاده کنین.
• درخت پرتقال هیبرید دو درخت گریپ فروت چینی و نارنگی است.
• کلمه ی انگلیسیorange  از کلمه عربی نارنج (narange) مشتق شده است. کلمه ی پرتقال تا قرن چهاردهم به صورت narange نوشته و خوانده می شد اما به تدریج با از دست دادن حرف N به کلمه ی orange تبدیل شد.
• کریستف کلمب در اواخر قرن 15 میلادی، نخستین درخت پرتقال رو در جزایر کارائیب کاشت.
• نخستین بار در قرن 16 میلادی، یک اسپانیایی به نام Ponce de Leon پرتقال رو به ایالت فلوریدای آمریکا وارد کرد.

جدول ارزش غذایی پرتقال

پرتقال از درشت مغذی ها و ریز مغذی هایی مطابق با جداول زیر تشکیل شده است که ارزش غذایی آن را می سازند

تشکیل دهنده اصلی	مقدار در100 گرم
انرژی (کالری)	63 کیلوکالری
کربوهیدرات	15.50 گرم
پروتئین	1.30 گرم
چربی	0.30 گرم
آب	82.30 گرم
فیبر	4.50 گرم
قند	0.00 گرم
کلسترول	0.00 میلی گرم

ویتامین های پرتقال

نام ویتامین	مقدار در 100 گرم
ویتامین A	13.00 میکروگرم
ویتامین D	0.00 میکروگرم
ویتامین E	0.00 میلی گرم
ویتامین K	0.00 میکروگرم
ویتامین C	71.00 میلی گرم
تیامین (B1)	0.10 میلی گرم
ریبوفلاوین (B2)	0.05 میلی گرم
نیاسین (B3)	0.50 میلی گرم
کولین (B4)	0.00میلی گرم
پانتوتنیک اسید (B5)	0.33 میلی گرم
ویتامین B6	0.09 میلی گرم
فولات (B9)	30.00میکروگرم
ویتامین B12	0.00 میلی گرم

مواد معدنی پرتقال

نام ماده معدنی	مقدار در 100 گرم
کلسیم	70.00 میلی گرم
آهن	0.80 میلی گرم
منیزیم	14.00 میلی گرم
فسفر	22.00 میلی گرم
پتاسیم	196.00 میلی گرم
سدیم	2.00 میلی گرم
روی	0.11 میلی گرم
مس	0.06 میلی گرم
منگنز	0.00 میلی گرم
سلنیم	0.70 میکروگرم

خرید عمده میوه خشک

امروزه در تولید و پخش محصولاتی همچون میوه خشک افراد و دلالان زیادی فعالیت دارند که هر کدام به نوعی دنبال سود از کار خود هستند. در این بحث، بخش زیادی از بازار عمده ی فروش و خرید میوه خشک در دست خود تولید کنندگان بوده و بسیاری از تولید کنندگان محصولات خودشان‌ را به صورت غیر حضوری و از طریق سایت های اینترنتی به بازار ارائه می دهند. برای خرید عمده میوه خشک با ما تماس بگیرین.