تخم هندوانه، خواص و اطلاعات دارویی

هندوانه یکی از میوه‌ی شیرین و آبدار است که در فصل تابستان مهمان همیشگی خانه‌های ما ایرانیانه. غیر از مزه ی شیرین و دلچسب میوه، تخم اون هم خواص فراوانی داره که معمولا بهش اهمیتی نمی دیم، در این نوشته به خواص تخم هندوانه و نکات دارویی اون می پردازیم، با ما همراه باشین:

تخم هندوانه چیه؟

هندوانه گیاهی با نام علمی Citrullus Vulgaris، از خانواده Cuvurbitaceae است، در زبان انگلیسی به تخم هندوانه  Watermelon Seed می گن، هندوانه گیاهی یک ساله و یک پایه از خانواده کدوئیان است؛ ساقه اون خزنده و پیچک دار است و برگهای اون پهن با بریدگیهای عمیق دیده می شه.

گل های گیاه کوچک و زرد رنگ هستن، میوه اون رگ دار یا دراز با پوستی سبز رنگ و داخل اون قرمز رنگه، تعداد دانه ها در هندوانه متفاوت است و بین ۲۰۰ تا بیش از ۹۰۰ دانه در هندوانه ها وجود داره، تخمه هندوانه بر حسب انواع مختلف اون ممکنه سیاه، قرمز، سفید و یا زرد باشه، هندوانه برحسب واریته می تونه گرد، مستطیل یا کروی شکل باشه.

تاریخچه تخم هندوانه

تاریخ شناسان و گیاه شناسان معتقدند هندوانه از صحرای کالاهاری در آفریقای جنوبی منشأ گرفته است، این میوه برای اولین بار دو هزار سال پیش از میلاد کشت و تکثیر شده است، در مصر باستان و در مقبره فرعون تاتخماتون، دانه هایی از هندوانه یافت شده است، مصریان باستان در کنار رود نیل به پرورش هندوانه می پرداختند.

یکی دیگه از مراکز عمده کشت هندوانه کشور چین بوده است که با حمله سلسله مور به اروپا، هندوانه به اروپا هم منتقل شد. بیش از ۱۲۰۰ رقم هندوانه در ۹۶ کشور جهان وجود داره، بزرگترین کشورهای تولید کننده هندوانه در سطح جهان عبارت از روسیه، چین، ترکیه، ایران و آمریکا هستند.

در گذشته به این میوه تربوزه می گفته اند که هم اکنون در افغانستان و تاجیکستان به هندوانه، تربوزه گفته می شه، ریشه کلمه هندوانه از کلمه وانا که معنی هندوانه در زبان هندی است گرفته شده و ایرانیان قدیم اون رو هندو وانا و هم اکنون هندوانه می گن.

در ویتنام در تعطیلات سال نو ویتنامی، هندوانه یکی از میوه های رسمی برای این جشن به شمار می ره، ویتنامی ها معتقدند خوردن هندوانه سبب خوش شانسی اونا می شه و دانه های هندوانه رو به عنوان یک میان وعده غذایی مصرف می کنند.

خواص تخم هندوانه

علاوه بر میوه ی هندوانه که داری طعم و مزه ی خوبیه، تخم این میوه هم خواص دارویی بالایی داره که در ادامه می تونین اونا رو بخونین:

تخم هندوانه برای سلامت قلب مفیده

دانه های هندوانه منبع خوبی از اسیدهای چرب اشباع نشده و غیر اشباع هستند، یک مشت بزرگ (4 گرم) به ترتیب 0.3 و 1.1 گرم چربی تأمین می کنه، طبق انجمن قلب آمریکا، این چربی ها برای محافظت در برابر حمله قلبی و سکته مغزی و کاهش سطح کلسترول “بد” در خون می تونن مفید واقع بشن.

همچنین دانه های هندوانه محتوی چربی زیادی است که این چربی به شکل اشباع نشده و مونو مانند امگا ۶ است، محققان معتقدند مصرف چربی های اشباع نشده سبب کاهش سطح کلسترول بد خون شده و از بروز بیماریهای قلبی و عروق و دیابت نوع دوم جلوگیری می کند.

تخم هندوانه به درمان ناباروری کمک می کنه

ناباروری یا مشکل در باروری یکی از مشکلاتیه که خیلی از خانم ها با اون دست و پنجه نرم می کنند، طبق تحقیقات انجام شده یکی از خواص تخم هندوانه درمان ناباروری می تونه باشه. آمینواسیدهای موجود در تخم هندوانه، همگام با کمک به رشد سلول‌ها و بافت‌های جدید، از عناصر اصلی فعالیت‌ها و میل جنسی هم به شمار می رن.

وجود درصد و مقادیر قابل ‌توجهی از لیزین، اسید گلوتامیک و آرژینین، میل و توانایی جنسی رو در مردانی که از ناباروری و ناتوانی جنسی رنج می‌برن، افزایش می‌ده. این تخم همچنین مقدار زیادی کاروتنوئید داره که این ماده نقش بسیار زیادی رو در تولید اسپرم و افزایش شانس باروری در زوج‌هایی که برای بارداری اقدام می‌کنند، ایفا می‌کنه.

تخم هندوانه منجر به کنترل قند خون می شه

طی تحقیقات اجام شده مشخص شد کسانی که تخم هندوانه مصرف می کنند کاهش حساسیت به انسولین در اونا کمتر بوده و قند خونشون در حالت کنترلی قرار داره. تأثیر و خواص تخم کدو، فشار وارد شده بر پانکراس رو پایین میاره و سطح گلوکز رو کنترل می کنه، با این کار خطرهای احتمالی دیابتی ها کمتر می شه.

تخم هندوانه همچنین دارای مقادیری منیزیمه، منیزیم می‌تونه برای بدن انسان فواید زیادی داشته باشه، چرا که متابولیسم و سوخت ‌وساز کربوهیدرات ها توسط منیزیم تنظیم شده و میزان انتشار گلوکز رو در جریان خون پایین میاره.

تخم هندوانه استخوان رو تقویت می کنه

مغزیجات به صورت کلی منبع شگفت‌انگیزی از مواد معدنی هستند و تخم هندوانه هم از این خاصیت خالی نیست. طبق تحقیقات انجام شده، یک فنجان تخم هندوانه، ۱۴۰ درصد از نیاز بدن انسان به منیزیم رو تامین می‌کنه. غیر از این مورد، تخم هندوانه حاوی مقدار زیادی مواد معدنی دیگه، مانند مس، آهن، پتاسیم و منگنزه که وجود همه‌ی اونا برای تقویت، استحکام و افزایش توده‌ی استخوانی مواردی ضرورت هستند.

مصرف مواد و ترکیبات ذکر شده، خطر ابتلا به پوکی استخوان رو پایین میاره و همچنین باعث می‌شه که با افزایش سن فرد، همچنان احساس قدرت و پایایی داشته باشه.

تخم هندوانه فشار خون بالا رو پایین میاره

تخم های هندوانه دارای مواد مغذی زیادی از جمله منیزیم، پتاسیم و بعضی از آمینواسیدها هستند که می‌تونن تاثیر قابل توجهی برای بهبود عملکرد و همچنین تقویت سلامت قلب داشته باشند. آرژینین یکی از ترکیبات موجود در تخم هندوانه است که عنصری مهم در کاهش فشار خون هم هست، اسیدهای چرب امگا ۶ هم که در تخم هندوانه وجود دارن، تاثیر بالایی در کاهش فشار خون ایفا می‌کنند.

غیر از موارد اشاره شده، پتاسیم هم یکی از عناصری مهم دیگه ست که در تخم کدو وجود داره، این عنصر به ‌عنوان گشاد کننده‌ی رگ‌های خونی مشهور است؛ به همین دلیل، مصرف تخم کدو فشار خون رو تنظیم می‌کنه و بر همین اساس فشار وارد شده بر سیستم قلبی عروقی کاهش پیدا می کنه.

تخم هندوانه روی سلامت پوست تاثیر مثبت می ذاره

تخم هندوانه سرشار از اسیدهای چرب به خصوص امگا ۳ است، این چربی ها برای تقویت سلامت پوست مفید هستند. مصرف روزانه و اصولی تخم هندوانه به طراوت و حفظ رطوبت پوست کمک کرده و از تیره و مات شدن اون تا حد زیادی جلوگیری می‌کنه. آنتی اکسیدان‌های زیادی که در تخم هندوانه وجود دارند، منجر به کاهش چین و چروک‌های روی پوست شده و باعث می‌شن لک‌های ناشی از بالا رفتن سن، محو و ناپدید بشن.

علاوه ‌بر موارد گفته شده، انعطاف‌پذیری و حالت کشسانی پوست با خوردن تخم هندوانه به طرز قابل توجهی افزایش پیدا می کنه، در نتیجه ی همین انعطاف پذیریف چروک شدن پوست به تعویق می‌افته. علاوه بر این و مهم تر از اونا، ماساژ مرتب روغن حاصل از تخم هندوانه روی پوست، از مسدود شدن منافذ اون جلوگیری کرده و ریسک بروز آکنه  تا حد زیادی کاهش پیدا می کنه.

تخم هندوانه انرژی رو بالا می بره

بعضی از آجیل ها و خشکبار به بالا رفتن سطح انرژی کمک زیادی می کنند، تخم هندوانه به ‌سرعت سطح انرژی بدن‌ انسان رو بالا می بره، این تخم بهترین منبع کالری به شمار می ره. مصرف یک فنجان تخم‌ هندوانه اونقد کالری داره که برای تامین انرژی مورد نیاز بدن و بالا رفتن سوخت ‌و ساز اون کافی باشه.

قسمت قابل توجهی از انرژی مورد نیاز بدن، از طریق اسیدهای چرب سالم به دست میاد، تخم هندوانه حاوی مقادیر زیادی اسید چربه. البته دقت داشته باشین که این مصرف زیاد اسیدهای چرب ممکنه باعث افزایش وزن انسان هم بشه؛ پس باید در مصرف اون احتیاط کرده و با توجه به میزان فعالیت بدنی خود این تخم رو مصرف کنید.

بایدها و نبایدهای مصرف تخم هندوانه

طبیعت تخمه‌ی هندوانه سرد و ‌تره و برای افراد گرم مزاج گزینه ی خوب برای مصرف می تونه باشه. مصرف اصولی این تخم مشکلی ایجاد نمی کنه، اما زیاده روی در مصرف تخمه هندوانه، به خاطر داشتن چربی و کالری بالا، احتمال داره منجر به اضافه وزن بشه.

همچنین نمک به کار رفته در بو دادن و طعم دار شدن اونا ممکنه باعث بالا رفتن فشارخون و برخی عوارض دیگر در بدن بشه؛ پس توصیه می کنیم یا خیلی کم از تخم بوداده استفاده کنین. بهتر اینه که تخمه هندوانه رو به صورت خام تهیه و مصرف کنین یا اینکه خودتون با نمک خیلی کم اون رو طعم دار و برشته کنین.

به یاد داشته باشین، هنگام بو دادن در اثر حرارت نامطلوب، چربی تخمه دستخوش تغییرات نامطلوب و مضر می شه و روغن مفید اون به روغنی مضر تبدیل می شه. پروتئین و کربوهیدرات های تخم هندوانه هم به علت قهوه ای شدن افت تغذیه ای پیدا می کنند.

اگه هنگام بو دادن، درجه حرارت خیلی بالا باشه، با تشکیل مواد سمی که بوی تند نامطلوبی هم داره شروع به تجزیه شدن و سوختن می کنند. پس توصیه می کنیم همیشه از آجیل های بو نداده استفاده کنید یا در صوت لزوم، بو داده اون رو از مراکز معتبر وزارت بهداشت که دارای مجوز بهداشتی و تاریخ مصرف هستند، تهیه کنید.

مصارف و کاربردهای تخم هندوانه

تخم هندوانه به عنوان آجیل کاربرد زیادی داره، می تونین اون رو مانند یک میان وعده مقوی همراه با میوه خشمک و آجیل های دیگه هم مصرف کنید. در نیجریه از دانه های خشک هندوانه برای تهیه سوپ و سس استفاده می شه. تخم های هندوانه بسیار مقوی هستند، بنابراین می توانید از اونا برای تهیه سالاد هم استفاده کنید. حتی می تونین اون رو به صورت پودر هم مصرف کنید.

جدول ارزش غذایی تخم هندوانه

تخمه هندوانه از درشت مغذی ها و ریز مغذی هایی مطابق با جداول زیر تشکیل شده است که ارزش غذایی آن را می سازند.

تشکیل دهنده اصلی	مقدار در100 گرم
انرژی (کالری)	557 کیلوکالری
کربوهیدرات	15.31 گرم
پروتئین	28.33 گرم
چربی	47.37 گرم
آب	5.05 گرم
فیبر	0.00 گرم
قند	0.00 گرم
کلسترول	0.00 میلی گرم

ویتامین های تخمه هندوانه

نام ویتامین	مقدار در 100 گرم
ویتامین A	0.00 میکروگرم
ویتامین D	0.00 میکروگرم
ویتامین E	0.00 میلی گرم
ویتامین K	0.00 میکروگرم
ویتامین C	0.00 میلی گرم
تیامین (B1)	0.19 میلی گرم
ریبوفلاوین (B2)	0.15 میلی گرم
نیاسین (B3)	3.55 میلی گرم
کولین (B4)	0.00میلی گرم
پانتوتنیک اسید (B5)	0.35 میلی گرم
ویتامین B6	0.09 میلی گرم
فولات (B9)	58.00میکروگرم
ویتامین B12	0.00 میلی گرم

مواد معدنی تخمه هندوانه

نام ماده معدنی	مقدار در 100 گرم
کلسیم	54.00 میلی گرم
آهن	7.28 میلی گرم
منیزیم	515.00 میلی گرم
فسفر	755.00 میلی گرم
پتاسیم	648.00 میلی گرم
سدیم	99.00 میلی گرم
روی	10.24 میلی گرم
مس	0.69 میلی گرم
منگنز	1.61 میلی گرم
سلنیم	0.00 میکروگرم