خواص موز خشک، نحوه تهیه و کاربردهای موز خشک

یکی از میوه های پر طرفدار و محبوب در سراسر جهان موزه که هم به صورت تازه و هم به صورت موز خشک مصرف می شه. موزها دارای مواد مغذی اساسی زیادی هستن که تأثیر پشتیبانی و محافظت بر سلامتی بدن دارن. در ابن نوشته می خواهیم به اطلاعات کاملی از این میوه پر خاصیت و همچنین خواص میوه خشک اون بپردازیم، با ما همراه باشین:

تاریخچه و قدمت استفاده موز که از میوه‌های بومی منطقه جنوب شرق آسیا و به ویژه کشور مالزی است، به چیزی حدود ۴ هزار سال پیش بر می‌گرده. میوه موز که طبع معتدلی داره از پر مصرف‌ترین میوه‌های جهان به شمار می ره. خوردن موز می‌تونه فشار خون رو پایین بیاره و خطر ابتلا به سرطان رو کمتر بکنه، همچنین می تونه بر روی جلوگیری از ابتلا به آسم تاثیر مثبتی بذاره.

در حالت کلی، این میوه خوشمزه و محبوب تقریباً در تمام مناطق گرمسیری و نیمه حاره‌ای رشد می‌کنه، ولی مهمترین تولیدکنندگان تجاری این میوه کشورهایی مانند مکزیک، کاستاریکا، برزیل و اکوادور هستن.

موز چیه؟

موز گیاهی علفی است که مشابه درخته و ارتفاعش به 3 تا 8 متر می رسه. اسم علمی این گیاه Musa Paradisiaca و اسم انگلیسیش Bananas است، این گیاه در تیره ی موزها قرار گرفته و عضوی از گروه مصرفی ضد التهاب ها، کاهنده های کلسترول و ضد اختلالات گوارشی است.

برگ های گیاه موز بسیار بزرگ و کامل هستن، گل های نامتقارن در دستجات محوری، در سرتا سر تنه کاذب گیاه رشد می کنه و واجد 5 گلپوش سفید هستن. میوه سته بدون هسته که بدون گرده افشانی از گل های ماده منشأ می گیره. این میوه زرد رنگ، هلالی شکل، گوشتی نرم با مزه ای شیرین و بویی دلپذیره. میوه معمولاً بر روی خوشه های 50 تا 150 عددی رشد می کنه.

در کل دو نوع موز وجود داره، یکی موزهای موسی ساپینتا (Musa Sapienta) که بسیار شیرین و در اندازه و رنگ های گوناگون ظاهر شده و به صورت خام خورده می شه (همون موزهای متدوال که می بینیم) و نوع دیگه موزهای موسی پارادیزیکا (Musa Paradisiaca) که بزرگتر از نوع قبلی هستن و در رنگ های سبز و مشابه سبزیجات به صورت پخته یا سرخ شده مصرف می شه.

موز در اصل بومی کشور مالزی است که به جنگل های آمریکای جنوبی راه پیدا کرده است، امروزه در تمام نقاط گرمسیری دنیا این میوه کاشته می شه. پراکنش این گیاه در ایران، بیشتر در استان های جنوبی به صورت کاشته شدهف دیده می شه. موزها به صورت نارس و سبز رنگ چیده می شن و کیسه پیچ شده در محیط اتاق گذاشته می شن تا بعد از گذشت چند روز رسیده بشن.

خواص موز

در ادامه به مهمترین خواص موز و موز خشک اشاره می کنیم:

موز خشک سلامت گوارش رو بهبود می بخشه

فیبرهای غذایی با بسیاری از مزایای سلامتی از جمله بهبود هضم غذا در ارتباط هستن، یک موز با اندازه متوسط ​​حدود 3 گرم فیبر داره و موز رو به یک منبع فیبر نسبتاً خوب تبدیل می کنه. موز حاوی دو نوع اصلی فیبره، یکی پکتین که با رسیدن موز کاهش پیدا می کنه و دومی نشاسته مقاوم که در موز نارس موجوده.

نشاسته مقاوم در برابر هضم غذا حالت فرار داره و در روده بزرگ فرد به پایان می رسه، جایی که غذای باکتری های مفید روده می شه. به علاوه، برخی از مطالعات آزمایشگاهی نشون می ده که پکتین می تونه فرد رو در برابر ابتلا به سرطان روده بزرگ محافظت و کمک بکنه.

موز در حالت کلی حاوی آب و فیبره، که هر دو مورد به تنظیم گوارش می پردازند و سلامت دستگاه گوارش رو بهبود می دن. این میوه همچنین بخشی از رویکردی تلقی می شه که به عنوان رژیم BRAT شناخته می شه، که برخی از پزشکان برای درمان اسهال توصیه می کنن، BRAT مخفف موز، برنج ، سیب و نان تست است.

اسهال می تونه منجر به از دست دادن آب و الکترولیت هایی مانند پتاسیم بشه، موز تقریبا می تونه جایگزین این مواد مغذی بشه. بر اساس مطالعه ای که در سال 2012 انجام شد، غذاهای حاوی فیبر بالا می تونن باعث نفخ، گاز و گرفتگی معده در افراد مبتلا به بیماری التهابی روده (IBD) می شن، با این وجود، موز ممکنه این علائم را بهبود ببخشه.

موز خشک فشار خون رو کنترل می کنه

انجمن قلب آمریکا (AHA) مردم رو تشویق می کنن که مصرف نمک، سدیم رو کاهش بدن و در عوض مصرف مواد غذایی که حاوی پتاسیم هستن رو افزایش بدن، پتاسیم می تونه به کنترل فشار خون و کاهش فشار بر روی سیستم قلبی عروقی کمک زیادی بکنه. با توجه به اطلاعات تغذیه ای موجود در منابع این انجمن، یک موز متوسط ​​تقریباً 9٪ از نیاز روزانه انسان به پتاسیم رو تأمین می کنه.

 مطالعات متعدد و فراوانی در تایید فواید مصرف غذاهای سرشار از پتاسیم مانند موز در کاهش فشار خون انجام گرفته است. ترکیب پتاسیم به تنظیم عملکرد قلب و تعادل مایعات در بدن کمک می‌کنه که فاکتور مهمی در تنظیم فشار خون در فرد تلقی می شه. هر موز به طور متوسط ۴۴۰ میلی‌گرم پتاسیم در خودش داره.

موز خشک به کاهش علایم آسم کمک می کنه

مطالعات زیادی در خصوص تاثیر موز بر روی آسم انجام گرفته است. در این میان مطالعه ای که در سال 2007 انجام گرفت، نشون داد که خوردن موز می تونه از بروز خس خس در کودکان مبتلا به آسم جلوگیری بکنه، یکی از دلایل این امر می تونه وجود آنتی اکسیدان و پتاسیم در میوه ی موز باشه.

موز خشک از بروز سرطان جلوگیری می کنه

تحقیقات آزمایشگاهی نشون داده است که لکتین، پروتئینی که در موز وجود داره، می تونه از رشد سلول های لوسمی جلوگیری بکنه. لکتین به عنوان یک آنتی اکسیدان عمل می کنه. آنتی اکسیدان ها به بدن کمک می کنن مولکول های معروف به رادیکال های آزاد رو حذف بکنن. اگر رادیکال های آزاد زیادی تجمع پیدا کنن، می تونه باعث آسیب سلول شده و به طور بالقوه منجر به سرطان بشه.

در سال 2004، محققان خاطر نشان كردن، كه به نظر مي رسه كودكاني كه موز، آب پرتقال يا هر دو مصرف مي كنن خطر كمتري براي ابتلا به سرطان خون دارن. محققان در این تحقیق اظهار داشتن که این امر می تونه به دلیل محتوای ویتامین C باشه، چون این ماده هم دارای خواص آنتی اکسیدانی هست.

موز خشک سلامت قلب رو بهبود می بخشه

موز حاوی فیبر، پتاسیم، فولات و آنتی اکسیدان هایی مانند ویتامین C است. همه این موارد از سلامت قلب پشتیبانی می کنن. یک بررسی در سال 2017 نشون داد، افرادی که رژیم غذایی با فیبر بالا رو دنبال می کنن، در مقایسه با افرادی که رژیم کم فیبر دارن، کمتر در معرض خطر بیماری های قلبی عروقی قرار دارن. در افرادی که فیبر بیشتری مصرف کرده اند میزان کمتری از لیپوپروتئین (LDL) یا کلسترول “بد” هم وجود داره.

پتاسیم یک ماده معدنی است که برای سلامت قلب (به ویژه کنترل فشار خون) ضروری است. با وجود اهمیت اون، تعداد کمی از افراد پتاسیم کافی در رژیم غذایی خودشون دارن. موز یک منبع غذایی عالی از پتاسیمه، یک موز متوسط ​​(118 گرم) حاوی 9 درصد از RDI است.

رژیم های غذایی غنی از پتاسیم می تونن به کاهش فشار خون کمک کرده، و افرادی که مقدار زیادی پتاسیم می خورن تا 27٪ خطر ابتلا به بیماری ها قلبی در اونا کاهش پیدا می کنه. علاوه بر این، موز حاوی مقدار مناسبی منیزیم هم هست که برای سلامت قلب مهم عمل می کنه.

موز خشک خطر ابتلا به دیابت رو کاهش می ده

انجمن دیابت آمریکا به همه توصیه می کنه که خوردن موز و سایر میوه هایی که حاوی فیبر هستن رو فراموش نکنن، این انجمن خاطر نشان می کنه که خوردن فیبر می تونه به کاهش سطح قند خون کمک شایانی بکنه.

محققان در یک بررسی که در سال 2018 انجام شد، نتیجه گرفتند که خوردن یک رژیم غذایی با فیبر بالا می تونه خطر ابتلا به دیابت نوع 2 رو کاهش بده و ممکنه قند خون رو در کسانی که قبلاً به این بیماری مبتلا بودن کاهش بده.

موز خشک باعث حفظ حافظه و تقویت روحیه می شه

از دست رفتن حافظه و حفظ اون یکی از مواردی است که برای محققان دغدغه ی زیادی ایجاد کرده است، اونا پیشنهاد می کنن که فرد باید از غذا و خوراکی استفاده بکنه که ترکیباتی برای حفظ حفظه و تقویت اون داشته باشه. یک از آشناترین و در دسترس تریم میوه و خوراکی ها همین موز هست.

موز حاوی ترکیبات تریپتوفانه، تریپتوفان یک آمینو اسیده که می تونه به حفظ حافظه، تقویت توانایی فرد در یادگیری، به خاطر سپردن چیزها و تنظیم خلق و خو کمک زیادی بکنه.

موز خشک ممکنه سلامت کلیه رو بهبود ببخشه

پتاسیم برای کنترل فشار خون و عملکرد سالم کلیه ها ضروری به حساب میاد، موز به عنوان یک منبع غذایی مناسب از پتاسیم، ممکنه برای حفظ سلامت کلیه مفید عمل بکنه. یک مطالعه در طی 13 سال، بر روی زنان نشون داد که کسانی که 2 تا 3 بار در هفته موز می خورن، 33٪ کمتر در معرض بیماری های کلیوی قرار می گیرند.

مطالعات دیگه ای هم در این رابطه نشون می دن، کسانی که 4 تا 6 بار در هفته موز می خورن، تقریباً 50٪ کمتر از کسانی که این میوه رو مصرف نمی کنن، دچار بیماری های مربوط به اختلالات کلیوی می شن.

 موز خشک حاوی آنتی اکسیدان های قویه

میوه ها و سبزیجات منابع عالی آنتی اکسیدان های غذایی هستن و موز هم از این قاعده مستثنی نیست. اونا حاوی چندین نوع آنتی اکسیدان قوی، از جمله دوپامین و کاتچین هستن. این آنتی اکسیدان ها با بسیاری از مزایای سلامتی مانند کاهش خطر بیماری های قلبی و بیماری های دژنراتیو در ارتباط هستن.

با این حال، این یک سو تفاهم رایج ایجاد می کنه که دوپامین موجود در موز به عنوان یک ماده شیمیایی خوب در مغز فرد عمل می کنه، در حقیقت، دوپامین موجود در موز از سد مغز خون عبور نمی کنه. این ترکیب به سادگی به عنوان یک آنتی اکسیدان قوی برای تغییر هورمون ها یا خلق و خو عمل می کنه.

موز خشک به کاهش وزن و کنترل آن کمک می کنه

موز کالری نسبتا کم و فیبر غذایی بالایی داره، هر موز به طور متوسط  تنها حاوی حدود ۱۰۰ کالری است. این میوه همچنین حاوی فیبر محلول پکتینه، که به کنترل قند خون و کاهش اشتها بعد از غذا کمک می کنه. پکتین باعث ایجاد حس سیری شده و به کُند شدن هضم کمک می‌کنه. مصرف سبزیجات و میوه‌های سرشار از فیبر باعث کاهش وزن در افراد می‌شه.

موز ویژگی های مختلفی داره که اون رو به یک ماده غذایی مناسب برای کاهش وزن تبدیل می کنه؛ موز دارای فیبر غذایی در درجات بالاست، خوردن فیبر بیشتر از سبزیجات و میوه هایی مانند موز به طور مکرر با کاهش وزن بدن و کاهش وزن ارتباط داره. علاوه بر این، موز نارس با نشاسته مقاوم، بنابراین تمایل به سیر شدن بسیار داره و ممکنه اشتهای فرد رو کاهش بده.

کاربردهای مختلف موز

موز رو به شیوه های زیر مورد استفاده قرار می دن:

میوه تازه

میوه موز یکی از پر خاصیت ترین میوه هاست که می تونه شما رو تا مدت زیادی سیر نگه داره، از این میوه انواع آبمیوه و نوشیدنی های با پایه ی شیر، کیک، مارمالاد و … درست می کنن.

پودر موز

موز خشک رو به صورت پودر در میارن و از اون به عنوان طعم دهنده برای دسر، بستنی، کیک و … استفاده می کنه.

موز خشک

موزها رو برش داده و به اشکال مختلف در میارن، بعد با روش سنتی (در مقابل آفتاب قرار دادن) یا روش های صنعتی (در دستگاه خشک کن) اون رو به صورت میوه خشک در میارن. میوه خشک موز رو می توان به عنوان چیپس میوه در میان وعده ها مصرف کرد و یا برای تزئین کیک و دسر استفاده نمود.

طرز تهیه موز خشک

برای خشک کردن موز سعی کنین یک روز گرم آفتابی رو که رطوبت هوا زیر 60 درصد و هوا هم آفتابی و گرم باشه، انتخاب کنین. خشک کردن میوه ها در برابر آفتاب، چند روز طول می کشه، بنابراین لازمه که هوا برای چند روز متوالی صاف و خوب باشه

برش های موز رو روی سینی توری استیل ضد زنگ، پلاستیکی یا فایبرگلاس با روکش تفلون قرار داده و با کمی فاصله روی توری بچینین. سینی میوه رو روی دو عدد آجر قرار بدین تا از زمین فاصله بگیره و بر روی اون یک توری نازک انداخته و زیر نور آفتاب قرار بدین. قرار دادن سینی روی آجر جریان هوا رو بهتر کرده و سریع تر موزا رو خشک می کنه.

برای سرعت بخشیدن به روند خشک شدن میوه ها، در زیر سینی یک ورق آلومینیوم یا قلع قرار بدین. هوای خنک شب می تونه میوه رو دوباره مرطوب کنه، پس سینی رو هنگام شب در جای سرپوشیده قرار بدین. هر روز چند بار به میوه ها سر زده و میوه های چروکیده و جویدنی (ترد) رو جمع آوری کنین.

اطلاعات و ترکیبات دارویی موز

موز منبع عالی پتاسیم و منبع خوبی از ویتامین B6، C، ریبوفلاوین، بیوتین، قندها، نشاسته، پروتئین و فیبرهای هضم شونده (مانند پکتین) و منیزیم است. موز به نسبت سایر میوه ها از آب بسیار کمی برخوردار است ولی مقدار زیادی انرژی تولید می کنه. اثرات انرژی زایی، بهبود عملکرد قلبی، کاهندگی گلسترول، ضد التهابی و ضد اختلالات گوارشی رو به این ترکیبات نسبت می دن.

100 گرم موز (یک موز کوچک) 89 کالری انرژی تولید می کنه، این مقدار موز حاوی 1.1 گرم پروتئین، 0.3 گرم چربی، 22.8 گرم کربوهیدرات، 2.6 گرم فیبر، 12.2 گرم قندهای طبیعی (مانند گلوکز، فروکتوز، سوکروز)، 358 میلی گرم پتاسیم، 27 میلی گرم منیزیم و 5 میلی گرم کلسیم است.

بخش های مورد استفاده ی موز

تنها قسمت مورد استفاده از گیاه موز همون میوه ی موزه که هم به صورت میوه تازه، خشک شده و پودر موز استفاده می شه و از پوست میوه هم استفاده های متفاوتی برای سلامت و بهداشت می شه.

کاربرد موز در طب سنتی

در طب سنتی و اسلامی طبع این گیاه گرم و تر گفته شده است و اثراتی مانند افزاینده منی، مقوی معده، ضد التهاب معده، رافع التهاب حلق، رافع سوزش ادرار و بهبود دهنده سردردهای گرم داره. آیورودا (طب هندی) از موز برای رفع ابتلا به کرم، رفع اختلالات کلیوی، خارش های پوستی، برونشیت و سوزش ادرار استفاده می کنن.

در علم پزشکی جدید هم تاثیرات کاهندگی فشار خون، عملکرد بهتر روده، کاهش کلسترول خون، بهبود زخم های گوارشی معده و روده تایید شده است و تعدادی از مصارف سنتی که شامل رفع سوء هاضمه، دیابت، فشار خون بالا، نقرس و زخم روده و معده است رو درست تشخیص داده اند.

مضرات استفاده ی بیش از حد موز

مصرف موز برای افرادی که دچار افسردگی هستن یا به طور مرتب داروهای افسردگی از جمله گروه سه حلقه ای مانند آمی تریپیتلین مصرف می کنن و افرادی که به لاتکس حساسیت دارن منع شده است و همچنین می گن که از مصرف فراورده های خشک موز که با سولفور خشک می شن، خودداری بشه.

در کل مصرف موز غیر از موارد ذکر شده مورد احتیازی نداره و می تونه مصرف بشه. شاید در استفاده دراز مدت عوارضی همچون سردرد میگرنی در افراد مستعد میگرن بشه. در مصرف بیش از اندازه موز هم بیش گرمایی و بروز بثورات جلدی، سردردهای میگرنی و فیبروز عضله قلبی گزارش شده است.

 نکات کلیدی و مهم درباره ی موز

• شیوع فیبروز قلبی در برخی کشورهای استوایی، به علت مصرف بی رویه و خام موز بسیار بالاست.
• موز دارای آنزیمی به نام کیتینازه که در افراد مستعد حساسیت موجب واکنش های آلرژیک می شه.
• روزانه یک عدد موز خام برای تأمین خیلی از نیازهای ترکیبات مغذی فرد کافی هست.
• “طلح” یکی از اسامی موز است.
• موز رو می توان به صورت منجمد نگه داری کرد، برای این کار چند قطره آبلیمو بهش اضافه می کنن تا رنگ و بوش پایدار بمونه.

جدول ارزش غذایی موز

موز از درشت مغذی ها و ریز مغذی هایی مطابق با جداول زیر تشکیل شده است که ارزش غذایی آن را می سازند.

تشکیل دهنده اصلی	مقدار در100 گرم
انرژی (کالری)	89 کیلوکالری
کربوهیدرات	22.84 گرم
پروتئین	1.09 گرم
چربی	0.33 گرم
آب	74.91 گرم
فیبر	2.60 گرم
قند	12.23 گرم
کلسترول	0.00 میلی گرم

ویتامین های موز

نام ویتامین	مقدار در 100 گرم
ویتامین A	3.00 میکروگرم
ویتامین D	0.00 میکروگرم
ویتامین E	0.10 میلی گرم
ویتامین K	0.50 میکروگرم
ویتامین C	8.70 میلی گرم
تیامین (B1)	0.03 میلی گرم
ریبوفلاوین (B2)	0.07 میلی گرم
نیاسین (B3)	0.67 میلی گرم
کولین (B4)	9.80میلی گرم
پانتوتنیک اسید (B5)	0.33 میلی گرم
ویتامین B6	0.37 میلی گرم
فولات (B9)	20.00میکروگرم
ویتامین B12	0.00 میلی گرم

مواد معدنی موز

نام ماده معدنی	مقدار در 100 گرم
کلسیم	5.00 میلی گرم
آهن	0.26 میلی گرم
منیزیم	27.00 میلی گرم
فسفر	22.00 میلی گرم
پتاسیم	358.00 میلی گرم
سدیم	1.00 میلی گرم
روی	0.15 میلی گرم
مس	0.08 میلی گرم
منگنز	0.27 میلی گرم
سلنیم	1.00 میکروگرم

خرید عمده میوه خشک

امروزه در تولید و پخش محصولاتی همچون میوه خشک افراد و دلالان زیادی فعالیت دارند که هر کدام به نوعی دنبال سود از کار خود هستند. در این بحث، بخش زیادی از بازار عمده ی فروش و خرید میوه خشک در دست خود تولید کنندگان بوده و بسیاری از تولید کنندگان محصولات خودشان‌ را به صورت غیر حضوری و از طریق سایت های اینترنتی به بازار ارائه می دهند. برای خرید عمده میوه خشک با ما تماس بگیرین.