خواص گشنیز، عرق و دمنوش گشنیز و هر آنچه باید در مورد این گیاه بدانید!

خواص گشنیز، عرق و دمنوش گشنیز و هر آنچه باید در مورد این گیاه پر خاصیت بدانید رو می تونین به صورت کامل در این نوشته بخوانید، تا پایان متن با ما باشین تا اطلاعات جالبی بدست بیارین:

گیاه گشنیز یکی از سبزیجات معطری هست که شاید از نظر شکل و فرم ظاهری به گیاه جعفری شباهت داشته باشه اما برگ‌های این گیاه خیلی نرم تر و لطیف‌تر از جعفریه. از گیاه گشنیز به میزان فراوان در تهیه ی غذاها استفاده می شه. این سبزی معطر نه تنها به ‌صورت خام و پخته مصرف می‌شه بلکه از تخم یا بذر که همون میوه ی گشنیز هم هست به ‌عنوان طعم‌ دهنده در بعضی غذاها و بخصوص ترشی‌ها استفاده می‌کنن.

گشنیز چیست؟

گشنیز گیاهی با نام علمی Coriandrum Sativum دارای شاخه های افراشته و توخالیه که ارتفاع اون به 80 سانتی متر می رسه. این گیاه از تیره ی کرفسیان و از خونواده ی چتریان بوده و در گروه مصرفی مقوی های گوارشی قرار می گیره. برگ های گیاه به رنگ سبز براق هستن که در قاعده کامل و در بالا 2 بار شانه ای دیده می شن.

ریشه ی گیاه گشنیز باریک و دوکی شکله و گل های اون درون چترهای سفید و متراکم قرار گرفته اند. میوه ی گیاه کروی شکل و به قطر 3 میلی متره که به رنگ زرد ظاهر می شه. هنگام رسیدن رنگ میوه به رنگ قهوه ای روشن تبدیل شده و داخل هر میوه 2 تا 3 دانه به وجود میاد. در انگلیسی به گشنیز Coriander گفته می شه و اسم های محلی ای مانند کزبره هم داره.

این گیاه در اصل بومی مناطق مدیترانه، اروپا و آسیای شرقیه اما امروزه در اکثر نقاط دنیا کشت و پرورش داده می شه. در ایران گشنیز رو می شه در استان های کرمان، سیستان و بلوچستان، قزوین، یزد، آذربایجان شرقی، لرستان و بوشهر به صورت فراوان دید، البته در اکثر استان های ایران به صورت کم کاشته می شه. در حال حاضر کشورهای مهم تولید کننده ی دانه ی گشنیز روسیه، هند و چین هستن.

خواص گشنیز

گیاه گشنیز از گذشته در طب سنتی برای مصارف زیادی به کار می رفته است، در زیر مهمترین و معروفترین خواص اون رو به صورت خلاصه براتون توضیح می دیم:

گشنیز به کاهش قند خون کمک می کنه 

قند خون بالا یک عامل خطر برای ابتلا به دیابت نوع 2 محسوب می شه، دانه، عصاره و روغن گشنیز ممکنه با ترکیبات مفیدش به کاهش قند خون کمک بکنه. در حقیقت، افرادی که قند خون پایینی دارن یا از داروهای دیابت استفاده می کنن، باید در مصرف گشنیز احتیاط کنن زیرا این گیاه قند خون رو پایین میاره.

مطالعات بر روی حیوانات نشان می دهد که تخم گشنیز با تقویت فعالیت آنزیم ها قند خون رو تا حد زیادی پایین میاره. یک مطالعه بر روی موش های چاق و دارای قند خون بالا نشون داد که یک دوز واحد (9.1 میلی گرم در هر پوند از وزن بدن یا 20 میلی گرم در کیلوگرم) از عصاره دانه گشنیز در 6 ساعت قند خون رو 4 میلی مول در لیتر کاهش می ده، اثر این گیاه شبیه به اثرات داروی قند خون گلی بن کلامیده.

گشنیز سرشار از آنتی اکسیدان های تقویت کننده سیستم ایمنی بدنه 

گشنیز چندین نوع آنتی اکسیدانه، که با همین خواص می تونه از آسیب سلولی ناشی از رادیکال های آزاد جلوگیری بکنه. ترکیبات مفید دیگه ی این گیاه شامل ترپینن، کوئرستین و توکوفرول ها هستن که ممکنه دارای اثرات ضد سرطانی، تقویت کننده سیستم ایمنی و محافظت عصبی باشن.

یک مطالعه آزمایشگاهی نشون داد که آنتی اکسیدان های موجود در گیاه، عصاره و دانه ی گشنیز باعث کاهش التهاب و کاهش رشد سلول های سرطانی ریه، پروستات، پستان و روده بزرگ می شن.

گشنیز برای سلامت قلب مفیده

برخی از مطالعات روی حیوانات نشون می دن که گشنیز ممکنه عوامل خطر بیماری قلبی مانند فشار خون بالا و سطح کلسترول LDL (بد) رو کاهش بده. به نظر می رسه عصاره گشنیز به عنوان ادرار آور عمل کرده و به بدن کمک می کنه سدیم و آب اضافی رو شستشو بده، این کار ممکنه فشار خون فرد رو کاهش بده.

علاوه بر این، بسیاری از مردم دریافتن که خوردن گیاهان تند، ادویه جات و ترشی جاتی مانند گشنیز به اونا کمک می کنه تا میزان سدیم مصرفی خودشون رو کاهش بدن، این امر ممکنه سلامت قلب رو بهبود ببخشه. افرادی که مقدار زیادی گشنیز مصرف می کنن میزان ابتلای اونا به بیماری های قلبی به ویژه در مقایسه با افرادی که رژیم غربی، که نمک و شکر بیشتری دارن، کمتر مشاهده شده است. 

گشنیز از سلامت مغز محافظت می کنه

بسیاری از بیماری های مغزی از جمله پارکینسون، آلزایمر و مولتیپل اسکلروزیس با التهاب همراه هستن، خواص ضد التهابی گشنیز ممکنه از ابتلا به این بیماری ها پیشگیری بکنه. مطالعه ای روی موش آزمایشگاهی نشون داد که عصاره ی گشنیز به دلیل خاصیت آنتی اکسیدانی می تونه حافظه رو بهبود ببخشه، این آزمایش نشون می ده، این گیاه می تونه برای بیماری آلزایمر کاربرد داشته باشه.

گشنیز همچنین ممکنه به مدیریت اضطراب کمک بکنه، مطالعات روی خیوانات آزمایشگاهی نشون می دن که عصاره گشنیز تقریباً به اندازه دیازپام، که یک داروی اضطرابی رایجه، در کاهش علائم این بیماری موثره. در نهایت آنتی اکسیدان های موجود در گشنیز ممکنه باعث کاهش التهاب مغز، بهبود حافظه و کاهش علائم اضطراب بشه.

گشنیز هضم و سلامت روده رو بهبود می بخشه

روغن استخراج شده از دانه های گشنیز ممکنه باعث تسریع و هضم سالم غذا بشن، یک مطالعه 8 هفته ای بر روی 32 فرد مبتلا به سندرم روده تحریک پذیر (IBS) نشون داد که 30 قطره از یک داروی گیاهی حاوی گشنیز که روزانه به میزان سه بار مصرف بشه، به طور قابل توجهی درد شکم، نفخ و ناراحتی حاصل از اون رو در مقایسه با گروه دارونما کاهش می ده.

از گیاه و عصاره گشنیز به عنوان محرک اشتها در طب سنتی ایران استفاده می شه، یک مطالعه بر روی موش ها نشون داد که مصرف این گیاه اشتها رو افزایش می ده. در نهایت این گیاه ممکنه علائم گوارشی ناخوشایند مانند نفخ و ناراحتی رو که اغلب افراد مبتلا به IBS تجربه می کنن، کاهش داده و باعث افزایش اشتها در برخی افراد بشه.

گشنیز با عفونت ها مبارزه می کنه

گیاه گشنیز حاوی ترکیبات ضد میکروبیه که ممکنه در مبارزه با برخی از عفونت ها و بیماری های ناشی از غذای ناسالم کمک بکنه. Dodecenal که ترکیبی مفید در گشنیزه، توانایی مقابله با باکتری هایی مانند سالمونلا رو داره، این باکتری می تونه باعث مسمومیت غذایی تهدید کننده زندگی بشه و سالانه 1.2 میلیون نفر رو در ایالات متحده تحت تأثیر قرار می ده.

علاوه بر این، یک مطالعه آزمایشگاهی نشون داد که دانه های گشنیز می تونن با باکتری های مسئول عفونت های دستگاه ادراری (UTI) مقابله بکنن، همچنین مشخص شد که روغن گشنیز به دلیل تواناییش در مبارزه با بیماری های ناشی از غذا و عفونت های ناشی از موارد بیمارستان، می تونه در فرمولاسیون تولید داروهای ضد باکتری استفاده بشه.

گشنیز به سلامت پوست کمک می کنه

مصرف گشنیز می تونه دارای مزایای سلامتی پوست باشه، از جمله ی این مزایا به عنوان نمونه توانایی بهبود بثورات خفیف مانند درماتیته. در یک مطالعه، عصاره گشنیز توانست بثورات حاصل از پوشک در نوزادان رو به همراه سایر ترکیبات تسکین دهنده و به عنوان یک درمان جایگزین بهبود بده.

مطالعات دیگه ای نشون می دن که آنتی اکسیدان های موجود در عصاره گشنیز ممکنه به جلوگیری از آسیب سلولی منجر به تسریع پیری پوست و همچنین آسیب های پوستی ناشی از اثرات اشعه ماورا بنفش هم کمک بکنه. به علاوه، بسیاری از افراد از آب برگ گشنیز برای بیماریهای پوستی مانند آکنه، لکه، چربی یا خشکی استفاده می کنن.

کاربردهای مختلف گشنیز

تمام قسمت های گیاه گشنیز خوراکی هستن، و طعم بذر و برگ اون بسیار متفاوته. در حالی که دانه های گشنیز دارای طعم خاک مانن هستن، برگ های گیاه تند و مرکبات مانندن. دانه های گیاه رو می توان به محصولات پخته شده، سبزیجات ترشی، سبزیجات بو داده و عدس پخته شده اضافه کرد. سبزی تازه ی گشنیز در مخلو با سبزیجات دیگه برای پخت غذا استفاده می شه.

از برگ گشنیز برای تزیین سوپ یا استفاده در سالاد ماکارونی، غذاهای گوشتی، سالسای گوجه فرنگی تازه یا غذاهای رشته فرنگی تایلندی استفاده می شه. همچنین می تونین سبزی خشک اون رو با سیر، بادام زمینی، شیر نارگیل و آب لیمو پوره کرده و به عنوان طعم دهنده برای انواع گوشت، مرغ و ماهی استفاده کنین.

گشنیز کاربردهای دیگه ای مانند موارد زیر هم داره:

دمنوش گشنیز

دمنوش ها یکی از راه های موثر استفاده و مصرف گیاهان و سبزیجات خوراکی و دارویی هستن، دمنوش گشنیز خواصی همچون رفع بیماری های گوارشی، دردهای سر شکم، رفع سرفه، رفع بی اشتهایی، رفع عفونت های ادراری، پایین آوردن تب و درمان اسهال خونی داره.

برای مصرف این گیاه به عنوان دمنوش می تونین 2 قاشق چایخوری از پودر اون یا مقدار مناسبی از گیاه گشنیز رو به 200 میلی لیتر آب جوش اضافه کرده و پس از 15 دقیقه محلول رو صاف و یک فنجون از اون رو در میان وعده های غذایی مصرف کرد. میزان مقدار مصرف مجاز به صورت روزانه به میزان 3 فنجون در روز هست.

عرق گشنیز

عرق گشنیز، عصاره یا آب غلیظ حاصل از اندام های علفی گیاه گشنیز است که با روش تقطیر آب به دست میاد. در طب سنتی برای عرق این گیاه طبع سرد و خشک در نظر گرفتن و اون رو برای رفع آماس گرم، اختلالات معده و روده، خونریزی، بی خوابی، رفع سر درد، رفع گلو درد رفع اختلالات گوارشی، کم اشتهایی و سوزش ادرار مفید نام می برن. برای مصرف عرق گشنیز شما می تونین به میزان دو فنجون از عصاره ی اون رو در طول روز مصرف کنین.

اطلاعات و ترکیبات دارویی گشنیز

گشنیز حاوی روغن های فرار و ثابت زیادی هست. کوریاندرول، لیمونن و اسیدهای چرب از مهمترین ترکیبات روغن ها و گیاه گشنیز هستن. این ترکیبات به همراه هیدروکسی کومارین ها باعث ترشح شیره ی معده و رفع اختلالات گوارشی می شن. این ترکیبات همچنین اثرات ضد باکتری و ضد قارچی برای بدن دارن.

بخش های مورد استفاده ی گشنیز

تمام قسمت های گیاه گشنیز خوراکی هستن، غیر از اینکه اون رو به عنوان سبزی تازه مصرف می کنن از دانه های موجود در میوه ی اون هم برای تولید و ساخت دارو استفاده می کنن. هم چنین دانه ها قابلیت مصرف خوراکی هم دارن.

کاربرد گشنیز در طب سنتی و اسلامی

گیاه گشنیز در طب سنتی دارای طبع سرد و خشکه و برای رفع مواردی مانند گلو درد، سر درد، اسهال خونی، رفع تب، دردهای سینه، رفع بی اشتهایی و بیماری های گوارشی مفید عمل می کنه. در طب چینی از این گیاه برای رفع بی اشتهایی، درمان آبله مرغان، رفع سرخک و بواسیر استفاده می شه.

در طب آیورودای هندی از این گیاه برای رفع خون دماغ، تورم غدد زیر گلو، بواسیر، آماس، درد مثانه، سوزش ادرار، اسهال آمیبی و سرگیجه استفاده می کنن. در موارد تحقیق شده هم می شه مواردی مانند اثرات ضد میکروبی، کاهندگی کلسترول، آرامبخشی، رفع اختلالات گوارشی و کم اشتهایی تاسسر شده اند.

مضرات استفاده ی بیش از حد گشنیز

مصرف گشنیز در کل منع مصرف نداره، برای افراد مستعد حساسیت و مبتلا به نارسایی کبدی باید با احتیاط مصرف بشه. برای مصرف به مقدار توصیه شده معمولاً با عارضه ای همراه نیست و در مصرف بیش از حد این گیاه حالت تهوع گزارش شده است. در برخی منابع ایرانی اسلامی مصرف بیش از اندازه ی این گیاه رو موجب کندی فعالیت مغزی و خواب آلودگی فرد می دونن.

نکات کلیدی و مهم درباره ی گشنیز

• گشنیز در اروپا به عنوان داروی مرض قند استفاده می شه.
• در هند گشنیز به عنوان داروی ضد التهاب کاربرد داره.
• گشنیز داروی مناسبی برای اپیستاکسی یا خون دماغه.

گشنیز از درشت مغذی ها و ریز مغذی هایی مطابق با جداول زیر تشکیل شده است که ارزش غذایی آن را می سازند

جدول ارزش غذایی گشنیز

تشکیل دهنده اصلی	مقدار در100 گرم
انرژی (کالری)	279 کیلوکالری
کربوهیدرات	52.10 گرم
پروتئین	21.93 گرم
چربی	4.78 گرم
آب	7.30 گرم
فیبر	10.40 گرم
قند	7.27 گرم
کلسترول	0.00 میلی گرم

ویتامین های گشنیز

نام ویتامین	مقدار در 100 گرم
ویتامین A	293.00 میکروگرم
ویتامین D	0.00 میکروگرم
ویتامین E	1.03 میلی گرم
ویتامین K	1359.50 میکروگرم
ویتامین C	566.70 میلی گرم
تیامین (B1)	1.25 میلی گرم
ریبوفلاوین (B2)	1.50 میلی گرم
نیاسین (B3)	10.71 میلی گرم
کولین (B4)	97.10 میلی گرم
پانتوتنیک اسید (B5)	0.00 میلی گرم
ویتامین B6	0.61 میلی گرم
فولات (B9)	274.00 میکروگرم
ویتامین B12	0.00 میلی گرم

مواد معدنی گشنیز

نام ماده معدنی	مقدار در 100 گرم
کلسیم	1246.00 میلی گرم
آهن	42.46 میلی گرم
منیزیم	694.00 میلی گرم
فسفر	481.00 میلی گرم
پتاسیم	4466.00 میلی گرم
سدیم	211.00 میلی گرم
روی	4.72 میلی گرم
مس	1.79 میلی گرم
منگنز	6.36 میلی گرم
سلنیم	29.30 میکروگرم

خرید عمده دمنوش های گیاهی

در بحث تهیه و خرید دمنوش گیاهی، باید به این نکته توجه داشته باشین که چه گیاهانی رو به عنوان دمنوش می خرید و آیا واقعا خالص و سودمند هستن یا نه؟ با خرید عمده دمنوش های گیاهی و میوه ای از مجموعه ی ما می تونین اطمینان داشته باشین که کل دمنوش های تولیدی دارای خلوص و کیفیت بالایی هستن. برای سفارش هر گونه دمنوش با ما در ارتباط باشین.

خرید عمده عرقیات گیاهی

امروزه به یمن فروشگاه های اینترنتی خرید عرقیات و محصولات مشابه اونا امری ساده و بدون رفت و آمد تلقی می شه، مشتریان گرامی بدون اتلاف وقت و هیچ گونه دردسر می تونن با مراجعه به سایت ما و یا تماس با کارشناسان ما برای سفارش و خرید عمده عرقیات گیاهی مورد نظر خودشون اقدام بکنن.