فهرست مطالب
- اطلاعات عمومی درباره ی دانه خشخاش
- تاریخچه کلی و محل رویش دانه خشخاش
- بررسی مختصر دانه خشخاش
- خواص دانه خشخاش
- دانه خشخاش و باروری زنان
- دانه خشخاش و بی خوابی
- دانه خشخاش و انرژی بدن
- دانه خشخاش و سلامت مغز
- دانه خشخاش و سلامت قلب
- دانه خشخاش و تقویت سیستم ایمنی
- دانه خشخاش و پیشگیری از سرطان
- دانه خشخاش و درمان سنگ کلیه
- دانه خشخاش و اثرات ضد درد
- دانه خشخاش و تقویت عملکرد تیروئید
- اطلاعات دارویی و درمانی دانه خشخاش
- بخش های مورد استفاده ی خشخاش
- کاربرد دانه خشخاش در طب سنتی و اسلامی و چاقی لاغری
- نحوه ی استفاده از خشخاش
- مضرات استفاده ی بیش از حد دانه خشخاش
- نکات کلیدی و مهم درباره ی دانه خشخاش
اطلاعات عمومی درباره ی دانه خشخاش
دانه خشخاش حاصل از گیاهی علفی و یک ساله از خانواده تیر خشخاش است، ریشهی خشخاش مخروطی شکل و تا حدی چربه که مستقیماً در زمین فرو رفته و طول ریشه ی اصلی اون، باتوجه به نوع گیاه و شرایط اقلیمی محل رویش متفاوته، ولی به طور متوسط بین 18 تا 20 سانتیمتر و قطر آن یک تا 2 سانتیمتر است.
گیاه دارای ساقه ی مستقیم استوانهای شکل با سطحی صاف به رنگ سبز روشنه، برگهای گیاه بیضی شکل و در سطح زمین قرار دارن، بدون دمبرگ بوده و به طور متناوب بر روی ساقه قرار گرفته اند، برگهای پایین ساقه بزرگترن که به تدریج به طرف بالا کوچکتر و تخم مرغی شکل می شن.
گلهای خشخاش در انتهای ساقههای اصلی و فرعی رشد کرده و دارای گلبرگ های سفید هستن که ناحیه فوقانی گل به رنگ بنفش یا روشنه، میوه ی خشخاش به شکل گرز بوده که شیرههای مخصوص تولید میکند.
تاکنون بیش از 200 گونه متعلق به گیاه خشخاش یا پاپاور شناسایی شده و علاوه بر گونههای متعدد، خشخاش دارای زیرگونه واریته و فرمهای متفاوتی نیز است و برخی از محققان، آسیا را منشاء این گیاه میدانند.
نام علمی گیاه PAIPAVERACEAE که در فارسی به نام خشخاش شناخته می شه، در زبان های محلی به اسم های مختلفی نام گذاری شده ولی بعد از خشخاش معروفترین اسمی که براش به کار می برن کوکنار است.
بیشترین مصرف و کاربرد این گیاه رو دانه ی اون داره که دو گونه بوده و به نام های خشخاش دانه سفید و خشخاش دانه سیاه معروفن.
تاریخچه کلی و محل رویش دانه خشخاش
دانه ی خشخاش در متن های پزشکی باستانی بسیاری از تمدنها نام برده شده است. به عنوان مثال، پاپیروس مصری که مربوط به 1550 سال قبل از میلاده، دانه ی خشخاش رو به عنوان یک آرام بخش نام برده است.
کتاب تمدن Minoan که مربوط به حدود 1450 تا 2700 پیش از میلاده و مربوط به یک تمدن عصر برنزه که در جزیره کرت به وجود اومده، دانه خشخاش رو با ترکیبی از شیر و عسل برای آرام کردن و بند آوردن گریه نوزادان پیشنهاد داده است.
محل رویش دانه خشخاش
خشخاش در اصل بومی مناطق آسیاییه و امروزه در بسیاری از کشورها کشت و پرورش داده می شه، امروزه در افغانستان، ایران، ترکیه، اسپانیا و جمهوری چک هم کشت می شه. در این میان جمهوری چک با 31 درصد تولید خشخاش مقام اول رو در این موضوع داره.
بررسی مختصر دانه خشخاش
بذر یا دانه ی خشخاش به طور گسترده ای به عنوان ادویه و تزیین در بسیاری از غذاها و شیرینی های پخته شده مورد استفاده قرار می گیره. در شمال امریکا دانه ی خشخاش رو در بسیاری از مواد غذایی مانند استفاده کلوچه، انواع نان و شیرینی ( مانند نان شیرینی مونترال) و کیک هایی مانند کیک اسفنجی استفاده می کنن.
از دانه های خشخاش می توان مانند دانه های کنجد روی نان های مختلف استفاده کرده و یا با مخلوط دانه های آب پز شده ی خشخاش و عسل آب نبات درست کرد. این نوع آب نبات مختص به کشورهای بالکان و یونانه البته استفاده از اون در غذاهای کشورهایی مانند مجارستان هم رایجه.
خواص دانه خشخاش
تخم خشخاش از جمله مواردیه که خواص و کاربردهای گوناگونی داره، در موارد زیر نمونه هایی از خواص اون رو براتون تشریح می کنیم:
دانه خشخاش و باروری زنان
مطالعات انجام شده روی باروری زنان نشون داده که روغن بذر خشخاش یک نوع گرمی و گرگرفتگی به لوله های فالوپ می ده که می تونه باعث افزایش باروری زنان بشه.
محققان معتقدن كه این روغن می تونه هر گونه مواد یا مخاط موجود در لوله های فالوپ رو از بین برده و احتمال باروری رو افزایش بده. با این تکنیک، که به اون هیستروسالپنگوگرافی نیز گفته می شه، 40 درصد از زنان نابارور در گروه آزمایش حاملگی های موفقی داشتن.
دانه خشخاش و بی خوابی
طبق یک مطالعه بر روی افرادی که مشکل خواب داشتن، مشخص شد که مصرف دمنوش خشخاش باعث بهبود خواب و آرامش شبانه می شه. بر طبق این آزمایش، مصرف دمنوش دانه ی خشخاش میزان کورتیزول در بدن رو کاهش داده و منجر به آرامش می شه، در نهایت سطح استرس کاهش پیدا می کنه.
جالب تر اینکه، ریتم خواب شبانه روزی در افرادی که در این آزمون شرکت داشتن منظم تر شده و همچنین افراد احساس خستگی کمتری می کردن.
دانه خشخاش و انرژی بدن
از قدیم در طب های سنتی مختلف بر این باور بودن که مصرف دانه ی خشخاش سطح انرژی بدن رو بالا می بره، این خاصیت رو می توان به محتوای بالای کربوهیدراتهای پیچیده در دانه های خشخاش مربوط دانست.
دانه ی خشخاش سرشار از مواد مغذیه که بدن برای داشتن انرژی به مواد مغذی نیاز داره. دانه های همچنین به جذب بهترکلسیم کمک می کنن، که اختلال در جذب کلسیم می تونه منجر به خستگی مفرط بشه.
دانه خشخاش و سلامت مغز
مغز برای عملکرد بهتر خود به مواد مغذی ضروری مانند کلسیم، آهن و مس و مواد معدنی نیاز داره که دانه های خشخاش سرشار از این ترکییبات هستن، این ترکیبات و مواد معدنی به تنظیم انتقال دهنده های عصبی کمک کرده و عملکرد مغز را تقویت می کنن. محققان معتقدن که تخم خشخاش ممکنه خطر ابتلا به اختلال های شناختی رو هم کاهش بده.
دانه خشخاش و سلامت قلب
دانه های خشخاش سرشار از فیبر هستن که به کاهش سطح کلسترول بدن کمک شایانی کرده و در نهایت سلامت قلب رو بهبود می بخشن. بر طبق مطالعات انجام شده دانه های خشخاش حاوی اسیدهای چرب امگا 6 هستن.
علاوه بر این، بر طبق گزارش دانشگاه تافتز، این دانه ها حاوی اسیدهای چرب امگا 3 نیز هستن که به دلیل مزایای سلامتی اون در سراسر جهان محبوب بوده و یکی از کاربردهای امگا 3 محافظت از قلب در برابر بیماری است.
دانه خشخاش و تقویت سیستم ایمنی
وجود میزان بالای روی در دانه های خشخاش می تونه به تقویت سیستم ایمنی بدن کمک بکنه. ترکیبات موجود در دانه ها همچنین باعث افزایش تولید سلول های ایمنی بدن شده و آهن موجود در دانه ها هم بر رشد بیشتر سلول های ایمنی تاثیر می ذاره. همچنین محققان معتقدن روی موجود در دانه ها از بیماری های تنفسی تحتانی جلوگیری می کنه.
دانه خشخاش و پیشگیری از سرطان
طبق یک گزارش منتشر شده در مجله TIME، دانه ی خشخاش می تونه در تولید داروی سرطانی موثر باشه، بر طبق این گزارش دارویی به نام نوسکاپین (که از مشتقات دانه خشخاش تهیه شده است) برای مبارزه با تومورها و حتی کوچک کردن سلولهای سرطانی سینه و پروستات تولید شده است. این دارو می تونه تکثیر سلول های سرطانی رو هم متوقف کنه.
طبق یک مطالعه ی دیگه در هند، دانه های خشخاش می تونن فعالیت آنزیم سم زدایی کننده سرطان زا به نام گلوتاتیون-S- ترانسفراز (GST) را تا حد 78 درصد افزایش بدن.
دانه خشخاش و درمان سنگ کلیه
طبق گزارشی از مرکز پزشکی دانشگاه مریلند، دانههای خشخاش حاوی پتاسیم زیادی هستن و پتاسیم یکی از مواد معدنی شناخته شده برای محافظت در برابر ایجاد سنگ کلیه و در صورت ایجاد حتی درمان سنگ کلیه است.
دانه خشخاش و اثرات ضد درد
در زمان های گذشته، از دانه های خشخاش به عنوان داروی ضد درد یا برای تسکین درد استفاده می شده است. حتی چای یا دمنوش خشخاش (تهیه شده از مخلوط دانه های خشخاش در آب گرم) طبق گزارش های بهداشتی می تونه مزایای ضد درد داشته باشه.
دانه خشخاش و تقویت عملکرد تیروئید
روی یکی از مواد معدنی مورد نیاز غده تیروئید برای عملکرد بهینه است. دانه های خشخاش می تونن در تأمین این ترکیب نقش اساسی داشته باشن زیرا این دانه ها سرشار از روی هستن.
همچنین، روغن دانه ی خشخاش در بسیاری از نقاط جهان برای درمان کمبود ید (علت اختلال عملکرد تیروئید) استفاده شده است.
اطلاعات دارویی و درمانی دانه خشخاش
دانه های خشخاش حاوی آهن و فسفر، کلسیم و منیزیم، اسیدهای گیاهی مانند اسید مکونیک، لسیتین، لینولئیک و اسید اولئیک و انواع مواد معدنی هستن که بر روی سلامت مغز و قلب تاثیر مثبت گذاشته و از بیماری های عصبی و قلبی جلوگیری می کنه.
بخش های مورد استفاده ی خشخاش
تخم یا دانه، ریشه و برگ خشخاش استفاده ی دارویی و خوراکی بدون ضرری دارن، شیره این گیاه هم که تریاک از اون تهیه میشه اعتیادآور است ولی برای تهیه داروهایی مانند مورفین، مسکن ها و … به مقدار بسیار کم و زیر نظر متخصص مصرف میشه.
کاربرد دانه خشخاش در طب سنتی و اسلامی و چاقی لاغری
در طب سنتی می گن که طبع دانه ی خشخاش سرد و تره، دانه ی این گیاه سرفههای مزمن و خشک رو درمان میکنه، چاق کننده و آرام بخش بوده و بیخوابی یا کم خوابی رو رفع میکنه.
همونطور که دیدید خشخاش اصولا به دلیل خواص مقوی ای که داره بیشتر به عنوان یک چاق کننده استفاده میشه و اگر برای لاغری اونو مصرف می کنید، ممکنه خیلی مفید نباشه.
دمنوش دانه ی خشخاش، درد سینه رو درمان کرده، سوزش مجرای ادرار و اسهال و کم خونی رو رفع می کنه، همچنین گفتن که نیروی جنسی رو هم تقویت میکنه.
نحوه ی استفاده از خشخاش
در فرهنگها و کشورهای مختلف دانه خشخاش بصورت خشک، بوداده و یا تر در آشپزی و شیرینی پزی مورد استفاده قرار می گیره. همچنین ریشه و برگ های این گیاه نیز استفاده دارویی دارن.
دانه های خشخاش در بسیاری از کشورها غالباً برای تزئین نان ها و رولت ها، ریختن در سس ها و مواد شیرینی پزی یا به صورت افزودنی به سبزیجات و سس سالاد استفاده می شن. دانه ی خشخاش در غذاهای ترکی به وفور استفاده می شه.
مضرات استفاده ی بیش از حد دانه خشخاش
مصرف دانه ی خشخاش در برخی افراد، می تواند باعث ایجاد آلرژی بشه. برخی از این موارد شامل استفراغ، کهیر، تورم چشم، قرمزی پوست و مشکل در تنفس است.
اگرچه مصرف اون به مقدار طبیعی و دوزهای توصیه شده ایمنه ولی مصرف بیش از حد دانه کوکنار در دوران بارداری یا شیردهی می تونه مشکلاتی ایجاد کند و باید از مصرف اون در این دوران اجتناب کرد.
نکات کلیدی و مهم درباره ی دانه خشخاش
- از لحاظ دارویی دانه ی خشخاش با دانه ی چیا برابری می کنن و می تونن به جای هم استفاده بشن.
- شیره ی حاصل از گیاه و دانه ی خشخاش سمی است.
- گیاه خشخاش فقط در فصل بهار کاشته می شه.
- استفاده ی مداوم دانه ی خشخاش باعث کند شدن فعالیت عصبی و کاهش حافظه میشه.
در این متن تا جایی که تونستیم از دانه ی خشخاش و فواید گوناگون اون نوشتیم، البته فواید دانه ی خشخاش به همین متن خلاصه نشده و مزایا و خواص بیشتری داره که ما مهمترین و معروفترین اونا رو براتون نوشتیم امیدواریم تونسته باشیم اندکی به اطلاعاتتون اضافه کرده باشیم.
منابع:
webmd.com/vitamins/ai/ingredientmono-1503/poppy-seed
stylecraze.com/articles/amazing-benefits-of-poppy-seeds
سلام. م خواهم چای خشخاش را برا ی تسکین درد استفاده کنم.لطفا راهنمایی بفرمایید.
چای خشخاش رو میتونید از ترکیب دانه های خشخاش و آب گرم تهیه کنید
باسلام خدمت شما وخسته نباشی.میخاستم سفارش دانه خشخاش بدم و همینطور میخواستم بپرسم آیا برا دستگاه گوارش هم خوب هستش.وچگونه وبا چی استفاده کنم که بهتره.ممنونم.
سلام بله برای دستگاه گوارش خوبه، با ماست میل کنید، ما نمی فروشیم
سلام من هر سال مقدار زیادی از کوه میچینم و برا فروش دارم .۰۹۱۱۲۲۰۱۵۲۳
دوست عزیز کیلویی یک ملیون اگه خواستی تا برات بیارم
واسه گوارش دمنوش بومادران مصرف کنید…واسه معده و روده عالیه..فقط خیلی تلخه باید با عسل مصرف کرد
سلام وقت بخیر من میخوام از دانه خشخاش برای قلب وعصابم استفاده کنم ولی طریقه مصرف رانمی دانم لطفاً راهنمایی کنید بفرمایید میشه برای واریس هم استفاده کنم
با سلام –
آیا خوردن روزانه ی مخلوطی مرکب از «سه گرم خشخاش شسته شده و آسیاب شده و یک عدد خرما» – در دراز مدت منجر به اعتیاد میشود؟ –
– با تشکر
سلام؛ دانه خشخاش اعتیاد نمی آورد
سلام شب خوش از دانه خشخاش برای یبوست هم میشه استفاده کرد
تا حدودی موثر است
سلام برای زود انزالی مفیده
من رماتیسم دارم آیا دانه خشخاش خوبه برای رماتیسم چون خاصیت سرد وتری داره؟
سلام یک بار از بازار رضا مشهد خریدم دانه اش ریز بودبو یا عطر نداشت روی خمیر نان ریختم اصلا عطر نداشت در صورتی که قبل از انقلاب نانوا به خمیر میزد عطرش 200متری می امد و دانه هاش درشتر بود ایا شما اصلش دارید همان که نانواها قبل انقلاب به خمیر میزدن
سلام
برای تقویت سیستم ایمنی و کاهش دردهای عضلانی دانه های خشخاش رو چطور مصرف کنیم؟
آیا گلبرگهای گل خشخاش رومیتوان استفاده کرد واینکه ازبرگ وساقهش چگونه دمنوش درست کنیم
در مناطقی از افغانستان و نقاطی از ایران از گل یا گلبرگ های خشخاش در تهیه نان و مواد خوراکی استفاده می کنند. اما قسمت عمده مصرف این گیاه مربوط به دانه های اون هست. برای تهیه دمنوش از برگ و گیاه می تونین ۵ الی ۱۰ گرم از گیاه خشک شده و یا ۱۵ گرم از گیاه تازه خشخاش را به یک لیوان آب جوش اضافه کرده و برای مدت ۱۰ دقیقه اجازه دهید تا دم بکشد.
دانه خشخاش هم نعشه کننده س مثل تریاکش؟
خخخخ نه
آیا دانه خشخاش برای بیماری پسوریازیس مفید و موثر هست؟
با تشکر
هم نعشه کننده هست هم انزال را درمان میکند هم ایران بخشه .ارامشش را دوست دارم
هم معلومات شما وذهم نظرات دوستان بسیار مفید است ممنون تان .
سلام ،من از بازار خود گل خشخاش خشک شده رو گرفتم،آقای فروشنده گفت خرد کنم وباهاش دمنوش درست کنم .آیا درسته ؟
سلام چگونه از دانه های خشخاش درغذا ودمنوش استفاده کنیم
با سلام
آیا گیاهی هست که اعتیاد به مواد حاصل از خشخاش را درمان کند ؟بدون اینکه فرد معتاد درد یا خماری حس کند؟